Dersim Mebusu Kankozade Hasan Hayri Bey’in torunu: 100 yıl sonra mecliste

Sedat Söyler

1920 – 1923 yılları ortasında Dersim mebusluğu yapan Beyefendi 25 Kasım 1925 yılında Şark İstiklal Mahkemesi tarafından idam edilen Hasan Hayri Bey’in torunu Prof. Dr. Muhip Kanko 14 Mayıs seçimlerinde Kocaeli’nden milletvekili seçildi.

ÖNCE ATATÜRK’ÜN MECLİSİNDE MEBUS SONRA İSYANCI

Tunceli Pir Hasanlılar aşireti reisi Kankozade Murtaza Ağa’nın oğlu olan Hasan Hayrı Beyefendi Osmanlı subayı olarak 1. Dünya Savaşı sırasında vazife yaptı. 1919 yılında son Osmanlı Meclis-i Mebusan’a Dersim mebusu olarak katıldı. 16 Mart 1920’de İstanbul’un işgali sonrası meclis, işgal güçleri tarafından 11 Nisan 1920’de resmen kapatılınca Hasan Hayri Beyefendi de Haziran 1920’de Ankara’ya gelip meclise katıldı. 1925 yılında ordudan emekli oldu. Hasan Hayrı Bey’in yanı sıra başka Dersim(Bugün Tunceli) milletvekillileri; Diyap Yıldırım, Abdülhak Tevfik Gençtürk, Mustafa Ağa ve Mustafa Zeki Saltık’tır.

Hasan Hayrı Beyefendi, mecliste yaptığı konuşmalar ile dikkatleri çekiyordu. Bu konuşmalar hükümete ve Mustafa Kemal’e yönelik olması sebebiyle Hasan Hayri’nin Mustafa Kemal muhaliflerinin yer aldığı ‘’İkinci Grup’’ içerisinde zikredilmesini beraberinde getirir. 1921 yılında gerçekleşen Koçgiri İsyanı’nda mecliste orduya yönelik sert tenkitlerde bulunur.

Şeyd Said İsyanında isyana yardım ve katılma savıyla tutuklu olarak Şark İstiklal Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda idam cezası aldı. 25 Kasım 1925 tarihinde idam edildi. Aile üyeleri Soyadı Kanunu sonrası Kanko soyadını aldı.

PROF.DR MUHIP KANKO KİMDİR

14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan genel seçimlerde Kocaeli’nden milletvekili olan Prof.Dr. Muhip Kanko, 1965 yılında Tunceli Hozat ilçesinde doğdu. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesinde eğitimini aldı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi kısmında ihtisasını tamamladı. 2015 yılındaki genel seçimde CHP Kocaeli milletvekili aday adayı oldu. 2016 yılında CHP Kocaeli Vilayet İdare Heyeti üyeliği vazifesini üstlendi. 24 Haziran 2018 yılındaki genel seçiminde ikinci kere CHP’den Kocaeli milletvekili aday adayı oldu. 4’ncü sıradan aday gösterildi lakin seçilemedi. 14 Mayıs 2023’de gerçekleşen seçimlerde milletvekili oldu. Prof. Dr. Muhip Kanko, evli ve 2 çocuk babasıdır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir