İsviçre makamlarınca, ele geçirilen birtakım evraklardan hareketle kültür varlığı kaçakçılığına yönelik soruşturma başlatıldı.
Derinleştirilen soruşturma sonucunda bir kabahat şebekesince kültür varlıklarının bilhassa Orta Doğu ülkelerinden toplanarak Avrupa’ya kaçırıldığı, kelam konusu şebekede kaçak kazıcılar, tedarikçiler, ortacılar, onarım uzmanları, uydurma eser üreticileri, galeri sahipleri ve sanat tacirlerinin bulunduğu belirlendi.
İsviçre, ABD, Karayipler, Cebelitarık, Panama ve İngiltere’den firmaların da bu olaya karıştıkları saptanan soruşturma kapsamında, şebeke çökertildi, suça bulaşan bireyler Cenevre Mahkemeleri tarafından çeşitli cezalara çarptırıldı.
Operasyon, birebir vakitte kültür varlığı kaçakçılığı yaptığından şüphelenilen ve Avrupa piyasasında tanınan bir şahıs ve firması hakkında da kıymetli bir soruşturmanın başlatılmasını sağladı.
Türkiye harekete geçti
Bu süreçte Cenevre yakınlarında gerçekleştirilen gümrük denetlemesinde M.S. 5’nci ve 7’nci yüzyıllar ortasına tarihlenen kandil ele geçirildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müze uzmanlarınca incelenen ve Türkiye kökenli olup yasa dışı olarak yurt dışına çıkarıldığı anlaşılan yapıta ait hazırlanan rapor, Türkiye’nin kültür varlığı kaçakçılığıyla gayret alanında ikili muahedesi bulunan İsviçre makamlarıyla paylaşıldı.
İsviçre’de yürütülen farklı bir soruşturma kapsamında da İstanbul, Balıkesir ve İzmit basımı M.S. 4 ve 6’ncı yüzyıllar ortasına tarihlenen Bizans periyoduna ilişkin 7 sikke ile 1 altın madalyon yakalandı.
Eserler Türkiye’ye iade edildi
Ele geçirilen yapıtların köken ülkelerine iadelerine yönelik başlatılan çalışma kapsamında M.S. 5’nci ve 7’nci yüzyıllar ortasına tarihlenen kandil ile 7 sikke ve 1 altın madalyon ilişkin oldukları Türkiye’ye iade edildi.
Tarihi eserler, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerince Türkiye’nin İsviçre Büyükelçiliği’nde dün düzenlenen merasimle teslim alındı.
Eserlerin kasım ayı içinde Türkiye’ye getirilmesi bekleniyor.
2024’te 45 eser geri getirildi
Teslim alınan yapıtlarla 2002 yılından bu yana ana vatanına döndürülen eser sayısı 12 bin 164 oldu. Bu yapıtların 7 bin 846’sının iadesi 2018’den sonra sağlandı.
Bu yıl içinde şu ana kadar iadesi sağlanan eser sayısı da 45 olarak kayıtlara geçti.