Sosyalist Güç Birliği Yürütme Heyeti Üyesi Oğuz Oyan, Cumhur İttifakı’nın yarın TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşülecek anayasa değişikliği teklifinin eşitlik ve laikliği tasfiye etme teşebbüsü olduğunu kaydederek “Sosyalist Güç Birliği olarak laiklik ve eşitlik unsurlarını zedelemeye yönelik her türlü teşebbüsü reddediyoruz. Meydanı gericilik yarışına girenlere bırakmayacağımızı ilan ediyor; laik ve herkesin eşit ve özgür olduğu bir ülke için tüm halkımızı birlikte gayrete çağırıyoruz” açıklamasını yaptı.
Sosyalist Güç Birliği, bugün Ankara’da TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası’nda “AKP’nin Anayasa Teklifi, Laiklik ve Eşitlik Unsurlarına Aykırıdır! Kabul Edilemez!” başlığıyla basın toplantısı düzenledi. Ortak açıklamayı Sosyalist Güç Birliği Yürütme Şurası Üyesi Oğuz Oyan okudu. Oyan, şunları söyledi:
“İktidardaki dinci-otoriter siyaset 2010 yılında Fethullahçı tarikatla birlikte giriştiği anayasa değişikliğiyle yargıya tam uzunluk müdahalenin yolunu açmış, 2017’de yapılan anayasa değişikliğiyle ise totaliter liderci rejime geçişin taşlarını döşemiştir. Böylelikle ülkemiz, parlamentonun işlevsizleştirildiği, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yasa tasarılarının yerine geçtiği ve Anayasa’nın yok sayıldığı faşizan/totaliter bir rejimle karşı karşıya kalmıştır. Ana muhalefet partisinin Ekim 2022’de Anayasa’nın 2’nci unsurunu ayaklar altına alarak TBMM’ye sunduğu laiklik aksisi üç unsurluk ‘başörtüsü teklifi’, iktidar tarafından fırsata çevrilerek bir anayasa değişikliğine dönüştürülmüştür. AKP, aralık ayında MHP ve BBP’nin dayanağıyla TBMM’ye sunduğu ve 19 Ocak 2023’te yani yarın TBMM Anayasa Komisyonu’na sunacağı bu değişiklik teklifiyle bir yandan Anayasa’yı seçim hesaplarına alet etmeye ve karşısındaki muhalefeti dağıtmaya çalışmakta, öte yandan laikliği tasfiye etmeyi ve aile kavramını daha dar bir kalıba sokmayı hedeflemektedir.
“Bu değişiklik önerisi, temel hak ve özgürlüklerin seçim ve oy devşirme hesaplarıyla referanduma götürülmesinin kapısını gerisine kadar açmaktadır”
Bu anayasa değişikliği teklifi, Anayasa’nın temel haklar kısmında ‘din ve vicdan özgürlüğünü’ düzenleyen 24’üncü hususunda ve ‘ailenin korunmasını’ düzenleyen 41’inci hususunda değişiklik öngörmekte, lakin temel olarak Anayasa’nın ‘değiştirilmesi teklif edilemez’ hususlarından olan 2’nci unsurdaki laiklik unsurunun içini boşaltmaktadır. Bu bakımdan da Anayasa’nın özüne ve biçimine temelden karşıt bir değişiklik teklifidir. Kelam konusu anayasa değişiklik teklifinde Anayasa’nın 24’üncü unsuru; ‘kamu yahut özel kesim tarafından sunulan hizmetlerden yararlanması hiçbir bayanın başının örtülü yahut açık olması koşuluna bağlanamayacağı’ ve ‘hiçbir bayanın dini inancı sebebiyle başını örtmesi ve tercih ettiği kıyafetinden ötürü eğitim öğretim, çalışma, seçme, seçilme, siyasi faaliyette bulunma, kamu hizmetlerine girme ile hak ve hürriyetleri kullanmaktan mahrum bırakılamayacağı’ tabiriyle değiştirilmek istenmektedir. Bu değişiklik önerisi, temel hak ve özgürlüklerin seçim ve oy devşirme hesaplarıyla referanduma götürülmesinin kapısını arkasına kadar açmaktadır.
“Teklif, Anayasa’nın laiklik prensibine temelden aykırıdır”
Toplumun bütünü için garanti altında olması gereken haklar konusunda ‘başının örtülü olması’ sözüyle tanımlanan bir kıyafet kodunu getiren değişiklik Anayasa’nın eşitlik unsuruna alışılmamıştır. Kelam konusu teklif, Anayasa’nın dini kurallar uyarınca düzenlenmesi manasına gelmektedir ve Anayasa’nın laiklik unsuruna temelden alışılmamıştır. Laik bir devlette müspet hukuk kurallarının desteği dini inançlar olamaz. Laikliğin anayasal düzlemde teminatı olan 2’nci hususun etrafından dolaşılmasına müsaade verilemez. Üstelik, siyasi iktidarın kelam konusu teklifte yer alan ‘Alınan yahut verilen bir hizmetin gereği olan kıyafet kelam konusu olduğunda Devlet, lakin dini inancı sebebiyle bayanın başını örtmesini ve tercih ettiği kıyafetini hiçbir surette engellememek kuralıyla gerekli önlemleri alabilir’ sözü, gözetilen dini inanca dayanmayan bütün kıyafetlere müdahale edilmesinin, hatta yasaklanmasının önünü de açmaktadır.
“Aile tarifi sadece evlilik birliğine indirgenirken, bekar aile biçimleri büsbütün yok sayılmaktadır”
Değişiklik hususunda ‘başın örtülü olması’ sözüyle, tek bir dini kümeye ve onun özel kıyafet koduna mutlak hak pahasında bir garanti verilmektedir. Özgürlükler bağlamında yaratılan bu ayırımcılık, devlet kurumlarının ve bilhassa de adalet ve eğitim hizmetlerinin yurttaşlar nezdindeki tarafsızlığını ortadan kaldırmaktadır. Anayasa teklifinin bir başka başlığı 41’inci hususta aile tarifine ilişkindir. Muhalefetin ‘başörtüsü’ teklifiyle açtığı yol AKP tarafından bir de aileyi dinî referanslarla tanımlamak için kullanılmak istenmektedir. Aile tarifi sırf evlilik birliğine indirgenirken, tek ebeveynli aile, nikâhsız birliktelikler, farklı cinsel yönelimlerin birliktelikleri, giderek çoğalan tek bireyli (bekar) aile biçimleri büsbütün yok sayılmaktadır. Bu unsurun düzenleniş biçimi çok eşlilik biçiminde yorumlanmaya da kapı aralamakta, böylelikle bayanların Uygar Kanun’la kazanılmış haklarının aleyhine bir tartışma yeri oluşturmaktadır.
“Meydanı gericilik yarışına girenlere bırakmayacağız”
Önerilen düzenleme hem mevcut Anayasa’ya hem de memleketler arası mukavelelere alışılmamıştır. AKP’nin bu teklifi, Anayasa metnine dini referansların yerleştirilmesi ve Cumhuriyet’in temel niteliklerinden olan laiklik prensibinin fonksiyonsuzlaştırılması teşebbüsünden öbür bir şey değildir. Ülkeyi anayasasız yöneten, hukuku kendi siyasi aparatı haline getirmiş bir iktidarla anayasa yapılamaz. Eşitlik ve laikliğin tasfiyesi manasına gelen bu anayasa değişikliği önerisi toptan reddedilmelidir. AKP’nin değirmenine su taşımaya son verilmeli, AKP kendi kirli oyunuyla baş başa bırakılmalıdır. Sosyalist Güç Birliği olarak laiklik ve eşitlik prensiplerini zedelemeye yönelik her türlü teşebbüsü reddediyoruz. Meydanı gericilik yarışına girenlere bırakmayacağımızı ilan ediyor; laik ve herkesin eşit ve özgür olduğu bir ülke için tüm halkımızı birlikte çabaya çağırıyoruz.”
“AKP bir tarikat cemaat koalisyonudur”
Ortak metnin ardından Yürütme Kurulu üyeleri, Sosyalist Güç Birliği’nin tutumuna ait fikirlerini açıkladı. Üyeler, şunları lisana getirdi:
Ozan Yılmaz: AKP bir tarikat cemaat koalisyonudur ve bugünkü karanlığın sebebi budur. Laiklik, nizam siyaseti tarafından ayaklar altına alınıyor, iktidarından muhalefetine insanların inançlarını istismar ediyor. Tarikat, cemaatler dağıtılacak. Laiklik tekrar kazanılacak.
Umut Kuruç: Anayasa teklifi Cumhuriyet’in kazanımlarının tabutuna son çivinin çakılmasıdır. Bugün laiklik prensibini tasfiye edenler eşitlik prensibini de çiğniyor. Haddinizi bilin, bu ülke sahipsiz değildir. Bu ülkede ilericiler, devrimciler, sosyalistler var. Bayanların kaygısı türban değil açlıktır, geçinememektir. Tek yol sosyalist güç birliğiyle birlikte uğraş etmektir.
“Meclisi boşaltın, AKP’yi yalnız bırakın”
İsmail Hakkı Tombul: Seçime gidilen süreçte gericilik yarışı sürat kazandı. Meclis içi muhalefet de bu mevzuda üzerine düşeni yapıyor. Lakin laikliğin kazanılması olmazsa olmaz koşuldur. Yapılması gereken bu gericilik yarışına dur demektir. Artık yapılması gereken bu anayasayı durdurmaktır. Meclisi boşaltın, AKP’yi yalnız bırakın.
Ercan Bölükbaşı: Karşımızda aday olarak bile Anayasa’yı tanımayacağını ilan eden bir iktidar var. Çocuklarımızı istismar eden, holdingleşmiş tarikatların dağıtılmasını dair kanunları dahi uygulanmıyor. Halkın yüzde 73’ü tarikatları tehlikeli buluyor, halkın hassasiyetlerini her bahiste dillendirenler neden bu halkın sesini dinlemiyorsunuz. Sosyalist Güç Birliği halkın gerçek problemleri için, laiklik için uğraş edecektir.
(ANKA)