UNESCO çilingiri tarihi konaklara hayat veriyor

Karabük’ün UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Safranbolu ilçesinde demir ustası Hüseyin Şahin Özdemir, tarihi çarşı bölgesindeki Demirciler Çarşısı’nda 1978 yılında, 16 yaşında mesleğe başladı.

1796’da kurulan Demirciler Çarşısı’nda 46 yıldır çekiç sallayıp demire biçim veren Özdemir, tükenmekte olan mesleğin son temsilcilerinden olurken, bölgede ‘UNESCO Çilingiri’ olarak biliniyor.

Hüseyin Şahin Özdemir, Safranbolu’da 3 bin yıllık geçmişe sahip olan tarihi konakların kapılarındaki tokmak, menteşe ve kabara çivilerini yapıyor. 900 derece sıcaklıktaki demire çekiçle biçim veren Özdemir, “1978 yılında çabucak karşımda bulunan Muhsin Ünal’ın yanında demirci çıraklığına başladım. O devirlerde bütün mesleklerin Safranbolu’da arastaları vardı.

Semerciler, saraçlar, kunduracılar, kalaycılar, bakırcılar ve demirciler. Öteki mesleklerin hepsi de hedefini yitirdi ve özgünlüğünü koruyan tek çarşı olarak Demirciler Çarşısı kaldı. Öteki mesleklerin hepsi ikramlık eşya üzerine oldu” dedi.

‘ÇIRAK, KALFA BULUNMUYOR’

Tarihi Demirciler Çarşısı’nda evvelden 22 dükkanın olduğunu, şu anda ise 4 kişinin bu işi yaptığını belirten Özdemir, “1978 yılında başladığım devirde 22 dükkan çalışır vaziyetteydi. Her ustanın 2-3 tane çırak ve kalfaları vardı. Tanınan ve çalışan sanayi üzereydi.

Şu anda öteki meslekler emelini yitirip burası ayakta kaldı fakat bizim jenerasyonumuz de tükenmek üzere. Şu an burada 4 esnafız. Dükkanlar genelde ikramlık eşya üzerine oldu. Artık 4 bireyiz lakin gerimizden gelen jenerasyon, çırak, kalfa bunlar bulunmadığından ötürü bizim ömrümüz de ne kadar ise biz de yapabildiğimiz kadar yapacağız” diye konuştu.

Türkiye’nin birçok yerinde UNESCO’ya ilişkin müdafaa ve sit alanı olan bölgelerde onarıma muhtaçlık duyulan eski yapılardaki metal işleri yaptığını belirten Özdemir, “Kapının üzerindeki kilitleri ve dekor çivilerini yapmaktayız. Yaptığımız yapıtlardan bir tanesi de bayan ve erkek kapı tokmakları.

Asırlar evvel ecdadın yaptığı kapılarda tokmaklar hala daha mevcut. Zira o periyotta elektrik yok. Kapının zili yok. İçerideki vatandaşa geldiğini duyurmak ve mahremiyete ehemmiyet verildiği için meskene hangi cinsiyet geldiyse kapıyı o cinsiyet açıyor. Ahşap kapıya nasıl bir metal lazımsa biz onların yapımcılarıyız” diye konuştu.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir